بازار، گروه بانک و بیمه: بازار جهانی طلا پس از عبور از مرز تاریخی ۳۰۰۰ دلار، به مرحله‌ای حساس رسیده است. با رکوردشکنی تقاضای بانک‌های مرکزی، افزایش تنش‌های ژئوپلیتیکی و بحران‌های اقتصادی، طلا همچنان به‌عنوان بهترین سرمایه‌گذاری در عصر بی‌اعتمادی شناخته می‌شود.
طلا؛ حقیقت اقتصاد متزلزل در جهان بی‌اعتمادی
در شرایطی که عالم اقتصاد با بی‌سابقه‌ترین بحران‌های ژئوپلیتیکی و مالی روبه‌رو است، طلا بار دیگر به دارایی‌ای امن تبدیل شده است که هم‌زمان اهداف بانک‌های مرکزی و سرمایه‌گذاران را برآورده می‌کند. عبور طلا از مرز تاریخی ۳۰۰۰ دلار در هر اونس برای اولین بار در تاریخ، نقطه عطفی در بازارهای جهانی به‌وجود آورده است که تحلیل‌های متفاوتی از آینده آن ارائه شده است.
محمدمهدی عبدالنبی، تحلیلگر بازارهای مالی در جهان عرب در یادداشتی با استناد به گفته‌های آلن گرینسپن، رئیس سابق فدرال رزرو آمریکا، تأکید می‌کند: «در نظامی فاقد استاندارد طلا، نمی‌توان تورم را کنترل یا ارزش پس‌اندازها را حفظ کرد.» وی اشاره می‌کند که این چشم‌انداز گرینسپن، در سال‌های پیش از بحران مالی ۲۰۰۸، با تحقق واقعی تورم و رکود اقتصادی به حقیقت پیوست. پس از آن و با ظهور بیت‌کوین، که امروز ارزش بازار آن به ۱.۷ تریلیون دلار رسیده است، و رشد ارزش شرکت‌های بزرگ آمریکایی، طلا همچنان توانسته جایگاه خود را به‌عنوان یک جایگزین امن تثبیت کند.
بانک‌های مرکزی جهان طی سه سال اخیر رکورد خرید طلا را شکستند و افزایش ذخایر سالانه بیش از ۱۰۰۰ تن به‌عنوان راهبرد اصلی در بحران‌های مالی مطرح شده است
بانک‌های مرکزی پشت پرده درخشش طلا
آمار شورای جهانی طلا نشان می‌دهد که ذخایر جهانی این فلز گران‌بها به ۲۰۹ هزار تن سطحی رسیده است. در سه سال گذشته، بانک‌های مرکزی جهان با خرید سالانه بیش از ۱۰۰۰ تن طلا، انبارهای خود را به بالاترین میزان تاریخ رسانده‌اند. تنها در سال ۲۰۲۴، بخش دولتی ۱۰۴۵ تن طلا خریداری کرد و پیش‌بینی می‌شود این افزایش ذخایر به دلیل بحران اقتصاد کاغذی جهانی ادامه پیدا کند. اهمیت این روند زمانی آشکارتر می‌شود که بدهی‌های جهانی، به‌ویژه بدهی‌های دولتی آمریکا که تا پایان سال ۲۰۲۵ ممکن است به ۴۰ تریلیون دلار برسد، تأثیر مستقیمی بر افزایش قیمت طلا داشته و تقاضا برای آن را افزایش دهند (منبع: شورای جهانی طلا - بلومبرگ).
از سوی دیگر، رشد تقاضای سرمایه‌گذاری برای طلا نیز بر بازار اثرگذار بوده است. طبق گزارش ارقام، تقاضای سرمایه‌گذاری برای طلا در سال گذشته به ۱۱۸۰ تن رسید؛ افزایشی ۲۵ درصدی که عمدتاً ناشی از جریان‌های قوی به صندوق‌های قابل معامله (ETF) در نیمه دوم سال ۲۰۲۴ بود. همچنین، از زمان انتخابات آمریکا تا مارس ۲۰۲۵، ۲۳ میلیون اونس طلا به ارزش ۷۰ میلیارد دلار وارد انبارهای بورس آتی COMEX نیویورک شد. کارشناسان بر این باورند که سیاست‌های سخت‌گیرانه تجاری مانند تعرفه‌های ایالات متحده، همراه با آشفتگی‌های ژئوپلیتیکی، موجب بازگشت سرمایه‌گذاران به طلا به‌عنوان راهکاری امن شده است.
پیش‌بینی کارشناسان از چشم‌انداز طلا حاکی از عبور آن از ۴۰۰۰ دلار تا پایان سال جاری، به دلیل گسترش آشفتگی اقتصادی و تحولات ژئوپلیتیکی است
افق پیش‌رو برای قیمت طلا با پیش‌بینی‌های جسورانه‌ای روبه‌رو است. جفری گوندلاچ، مدیرعامل DoubleLine Capital، معتقد است که قیمت طلا ممکن است تا پایان سال ۲۰۲۵ از مرز ۴۰۰۰ دلار فراتر رود. پیش‌بینی‌های خوش‌بینانه‌تر از سوی اد یاردنی، رئیس Yardeni Research، احتمال افزایش قیمت طلا به ۵۰۰۰ دلار تا سال ۲۰۲۶ را مطرح می‌کند. یاردنی می‌گوید: «بانک‌های مرکزی با ارتقای ذخایر طلای خود، به دنبال محافظت در برابر تحریم‌های اقتصادی و تنش‌های جهانی هستند.» گزارش‌ها نشان می‌دهد طلا توانسته بازده سالانه ۸.۶ درصدی بر اساس دلار را از پایان سیستم برتون وودز در سال ۱۹۷۱ به ثبت برساند.
نقش طلا در تکنولوژی‌های نوین مانند هوش مصنوعی و الکترونیک، در کنار سرمایه‌گذاری ETF، تقاضای جهانی این فلز گران‌بها را به بالاترین سطح در سال‌های اخیر رسانده است
رکوردشکنی طلا با فناوری
در بخش فناوری نیز نقش طلا به چشم می‌خورد. سال گذشته، تقاضای طلا برای هوش مصنوعی و الکترونیک به ۳۲۶ تن رسید و قوی‌ترین رشد سه‌ماهه در ۳ سال اخیر، به مصرف ۸۴ تن در سه ماهه آخر سال ۲۰۲۴ منجر شد. این روند، با توسعه فناوری‌های نوین، احتمالاً در آینده نیز تقویت خواهد شد.
در پایان می‌توان گفت که مسیر تاریخی طلا همواره تحت تأثیر فشارهای اقتصادی و سیاسی بوده است. عبور طلا از مرز ۱۰۰۰ دلار پس از بحران مالی ۲۰۰۸ و عبور از ۲۰۰۰ دلار طی همه‌گیری کووید-۱۹، گویای جایگاه بی‌رقیب این فلز در برابر رکود و تورم گسترده است. همچنان‌که ویلیام ریمرمیست، روزنامه‌نگار اقتصادی بریتانیا، اشاره می‌کند: «حکومت‌ها به دروغ وابسته‌اند، ولی طلا به تنهایی حقیقت را می‌گوید».
